現在の位置
本文13ページ中1ページ目を表示
解題・凡例 |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
10 |
11 |
12 |
13
原文 |
日本語訳
Sāvatthinidānaṃ. Tatra kho…pe… etadavoca – "ekadhammo, bhikkhave, bhāvito bahulīkato mahapphalo hoti mahānisaṃso. Katamo ekadhammo? Ānāpānassati. Kathaṃ bhāvitā ca, bhikkhave, ānāpānassati kathaṃ bahulīkatā mahapphalā hoti mahānisaṃsā? Idha, bhikkhave, bhikkhu araññagato vā rukkhamūlagato vā suññāgāragato vā nisīdati pallaṅkaṃ ābhujitvā ujuṃ kāyaṃ paṇidhāya parimukhaṃ satiṃ upaṭṭhapetvā. So satova assasati, satova passasati. Dīghaṃ vā assasanto 'dīghaṃ assasāmī'ti pajānāti, dīghaṃ vā passasanto 'dīghaṃ passasāmī'ti pajānāti; rassaṃ vā assasanto 'rassaṃ assasāmī'ti pajānāti, rassaṃ vā passasanto 'rassaṃ passasāmī'ti pajānāti; 'sabbakāyappaṭisaṃvedī assasissāmī'ti sikkhati, 'sabbakāyappaṭisaṃvedī passasissāmī'ti sikkhati; 'passambhayaṃ kāyasaṅkhāraṃ assasissāmī'ti sikkhati, 'passambhayaṃ kāyasaṅkhāraṃ passasissāmī'ti sikkhati; 'pītippaṭisaṃvedī assasissāmī'ti sikkhati, 'pītippaṭisaṃvedī passasissāmī'ti sikkhati; 'sukhappaṭisaṃvedī assasissāmī'ti sikkhati, 'sukhappaṭisaṃvedī passasissāmī'ti sikkhati; 'cittasaṅkhārappaṭisaṃvedī assasissāmī'ti sikkhati, 'cittasaṅkhārappaṭisaṃvedī passasissāmī'ti sikkhati; 'passambhayaṃ cittasaṅkhāraṃ assasissāmī'ti sikkhati, 'passambhayaṃ cittasaṅkhāraṃ passasissāmī'ti sikkhati; 'cittappaṭisaṃvedī assasissāmī'ti sikkhati, 'cittappaṭisaṃvedī passasissāmī'ti sikkhati; 'abhippamodayaṃ cittaṃ assasissāmī'ti sikkhati, 'abhippamodayaṃ cittaṃ passasissāmī'ti sikkhati; 'samādahaṃ cittaṃ assasissāmī'ti sikkhati, 'samādahaṃ cittaṃ passasissāmī'ti sikkhati; 'vimocayaṃ cittaṃ assasissāmī'ti sikkhati, 'vimocayaṃ cittaṃ passasissāmī'ti sikkhati; 'aniccānupassī assasissāmī'ti sikkhati, 'aniccānupassī passasissāmī'ti sikkhati; 'virāgānupassī assasissāmī'ti sikkhati, 'virāgānupassī passasissāmī'ti sikkhati; 'nirodhānupassī assasissāmī'ti sikkhati, 'nirodhānupassī passasissāmī'ti sikkhati; 'paṭinissaggānupassī assasissāmī'ti sikkhati, 'paṭinissaggānupassī passasissāmī'ti sikkhati. Evaṃ bhāvitā kho, bhikkhave, ānāpānassati evaṃ bahulīkatā mahapphalā hoti mahānisaṃsā"ti. Paṭhamaṃ.
このページのTOPへ / パーリ語原文へ / 日本語訳へ / 語注へ
サーヴァッティでのことである。世尊はこう告げられた。――「比丘たちよ、一法が修習され習熟されたときには、大きな果報と大きな利益がある。何が一法であろうか?アーナーパーナサティ*1 である。では比丘たちよ、アーナーパーナサティがどのように修習され*2 、どのように習熟され*3 たときには、大きな果報と大きな利益があるであろうか?比丘たちよ、ここにおいて比丘が*4 、阿蘭若に行き*5 、あるいは樹下に行き、あるいは空屋に行って結跏趺坐し*6 、身体を直くして*7 面前に念を備える*8 。彼はただ念じて入息し、ただ念じて出息する*9 。①長く入息しては『私は長く入息している』と、彼は知る。長く出息しては『私は長く出息している』と、彼は知る*10 。②短く入息しては『私は短く入息している』と、彼は知る。短く出息しては『私は短く出息している』と、彼は知る。③『私は一切身*11 を覚知して、入息しよう*12 』と、彼は学ぶ*13 。『私は一切身を覚知して、出息しよう』と、彼は学ぶ。④『私は身行*14 を止息させて、入息しよう』と、彼は学ぶ。『私は身行を止息させて、出息しよう』と、彼は学ぶ。⑤『私は喜*15 を覚知して、入息しよう』と、彼は学ぶ。『私は喜を覚知して、出息しよう』と、彼は学ぶ。⑥『私は楽*16 を覚知して、入息しよう』と、彼は学ぶ。『私は楽を覚知して、出息しよう』と、彼は学ぶ。⑦『私は心行*17 を覚知して、入息しよう』と、彼は学ぶ。『私は心行を覚知して、出息しよう』と、彼は学ぶ。⑧『私は心行を止息させて、入息しよう』と、彼は学ぶ。『私は心行を止息させて、出息しよう』と、彼は学ぶ。⑨『私は心*18 を覚知して、入息しよう』と、彼は学ぶ。『私は心を覚知して、出息しよう』と、彼は学ぶ。⑩『私は心を満足させて*19 、入息しよう』と、彼は学ぶ。『私は心を満足させて、出息しよう』と、彼は学ぶ。⑪『私は心を統一して、入息しよう』と、彼は学ぶ。『私は心を統一して、出息しよう』と、彼は学ぶ。⑫『私は心を解脱させて、入息しよう』と、彼は学ぶ。『私は心を解脱させて、出息しよう』と、彼は学ぶ。⑬『私は無常を随観して、入息しよう』と、彼は学ぶ。『私は無常を随観して、出息しよう』と、彼は学ぶ。⑭『私は離欲を随観して、入息しよう』と、彼は学ぶ。『私は離欲を随観して、出息する』と、彼は学ぶ。⑮『私は滅を随観して、入息しよう』と、彼は学ぶ。『私は滅を随観して、出息する』と、彼は学ぶ。⑯『私は捨離を随観して、入息しよう』と、彼は学ぶ。『私は捨離を随観して、出息しよう』と、彼は学ぶ。実に、比丘たちよ、アーナーパーナサティがこのように修習され、このように習熟されたならば、大きな果報と大きな利益がある。」 (安般相応 一法品第一)
日本語訳:沙門覺應 (慧照)
(Translated by Bhikkhu Ñāṇajoti)
このページのTOPへ / パーリ語原文へ / 日本語訳へ / 語注へ
* Ekadhammasutta(一法経)…『雑阿含経』(No.803)に対応。
本経で説かれるのは、ānāpānasatiであってānāpānasatisamādhiでないことに留意。なお、Majjhima Nikāya, “ Ānāpānasatisutta”(中部『安那般那念経』)では、ānāpānasatiのみを言ってānāpānasatisamādhiを言わない。
- | Paṭisanbhidāmagga (『無碍解道』) |
『解脱道論』 | Visuddhimagga (『清浄道論』) |
|
---|---|---|---|---|
sabba- kāya (一切身) |
nāmakāya / cittasaṅkhārā (名身 / 心行) |
vedanā (受) |
出入息事心 心數法名身 |
- |
saññā (想) |
||||
cetanā (思) |
||||
phassa (触) |
||||
manasikāra (作意) |
||||
nāma (名) |
||||
nāmakāya (名身) |
||||
rūpakāya / kāyasaṅkhārā (色身 / 身行) |
cattāro mahābhūta (四大) |
- | - | |
catunnañca mahābhūtānaṃ upādāyarūpa (四大所造色) |
- | - | ||
assāsa (入息) |
一處住色身 | sakalassa assāsakāyassa ādi-majjha-pariyosāna (すべての出息身の初め・中頃・終わり) |
||
passāsa (出息) |
sakalassa passāsakāyassa ādi-majjha-pariyosāna (すべての入息身の初め・中頃・終わり) |
|||
nimitta (相) |
- | - | ||
upanibandhana (結束) |
- | - |
脚注:沙門覺應(慧照)
(Annotated by Bhikkhu Ñāṇajoti)
このページのTOPへ / パーリ語原文へ / 日本語訳へ / 語注へ
本文13ページ中1ページ目を表示
解題・凡例 |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
10 |
11 |
12 |
13
原文 |
日本語訳
メインの本文はここまでです。
現在の位置
このページは以上です。